Từ sự rạn nứt tư tưởng trung quân đến sự hình thành tư tưởng trung nghĩa trong sáng tác của Nguyễn Đình Chiểu
Từ sự rạn
nứt tư tưởng trung quân đến sự hình thành tư tưởng
trung nghĩa trong sáng tác của Nguyễn Đình Chiểu
Nguyễn Ngọc
Phú (Tr 239-249)
Tóm tắt: Các nhà nho yêu nước Nam Bộ nửa
cuối thế kỷ XIX đã ý thức về sự lỗi thời của thiết chế phong kiến-một thiết chế
không thể đưa dân tộc thoát khỏi nguy cơ mất nước-nên tư tưởng “trung quân” có sự rạn nứt dẫn đến sự
hình thành tư tưởng “trung nghĩa”
trong sáng tác. Nguyễn Đình Chiểu là tác gia tiêu biểu nhất có khối lượng văn
chương chứa đựng tinh thần yêu nước và căm thù giặc sâu sắc. Ông đã dùng ngòi
bút của mình xây dựng các hình tượng nghệ thuật sinh động để nói lên tâm tư,
nguyện vọng trước cảnh nước mất nhà tan, ca ngợi những anh hùng trung nghĩa
luôn tận trung với nước và đau xót cho những anh hùng đã trọn nghĩa với nhân
dân.
Từ khóa: Rạn nứt; tư tưởng; trung quân; trung nghĩa; Nguyễn Đình
Chiểu.
Ngày nhận
31/10/2016; ngày chỉnh sửa 09/12/2016; ngày chấp nhận đăng 12/12/2016
Tài liệu trích dẫn
Ca Văn Thỉnh
và Nguyễn Sĩ Lâm, Nguyễn Thạch Giang. 1982a. Nguyễn Đình Chiểu toàn tập. Tập 1. Hà Nội: Nhà Xuất bản Đại học và
Trung học chuyên nghiệp.
Ca Văn Thỉnh
và Nguyễn Sĩ Lâm, Nguyễn Thạch Giang. 1982b. Nguyễn Đình Chiểu toàn tập. Tập 2. Hà Nội: Nhà Xuất bản Đại học và
Trung học chuyên nghiệp.
Ca Văn Thỉnh và Bảo Định Giang.
1984. Nguyễn Thông con người và tác phẩm.
Thành phố Hồ Chí Minh: Nhà Xuất bản Thành phố Hồ Chí Minh.
Đinh Gia Khánh. 1993. Tổng tập văn học Việt Nam. Tập 17. Hà Nội: Nhà Xuất bản Khoa học Xã hội.
Nguyễn Văn Hoàn. 1972. “Từ Lục Vân Tiên đến Dương
Từ - Hà Mậu.” Trang 424-438 trong sách Nhiều tác giả. 2001. Nguyễn Đình Chiểu về tác gia và tác phẩm.
Hà Nội: Nhà Xuất bản Giáo dục.
Nhiều tác giả. 2013. Đại Việt sử ký toàn thư. Hà Nội: Nhà
xuất bản Thời Đại.
Phan Văn Hùm. 1957. Nỗi Lòng Đồ Chiểu. Sài Gòn: Nhà xuất bản
Tân Việt.
Phạm Văn Đồng. 2008. “Nguyễn Đình
Chiểu - ngôi sao sáng trong văn nghệ của dân tộc.” Trang 50-53 trong sách giáo
khoa Ngữ văn 12. Tập I. chủ biên Phan
Trọng Luận. Hà Nội: Nhà Xuất bản Giáo dục.
Trần Văn Giàu. 1983. Nguyễn
Đình Chiểu đạo làm người. Long An: Nhà Xuất bản Sở Văn hóa Thông tin.
Viện Văn học. 1969. Mấy vấn đề về cuộc đời và thơ văn Nguyễn Đình Chiểu. Hà Nội: Nhà xuất
bản Khoa học Xã hội.
Vũ Khiêu và Nguyễn Đức Sự. 1982. Nguyễn Đình Chiểu, ngôi sao sáng của người
trí thức Việt Nam. Hà Nội: Nhà xuất bản Khoa học Xã hội.
Comments
Post a Comment