Tác động của chính sách thực dân của Anh ở Malaya: Góc nhìn phát triển kinh tế và vai trò của ngoại kiều

Tác động của chính sách thực dân của Anh ở Malaya: Góc nhìn phát triển kinh tế và vai trò của ngoại kiều (Tr 370-383) 

Lý Tường Vân

Tóm tắt: Bài viết phân tích bước chuyển của nền kinh tế Malaya từ truyền thống sang hiện đại dưới tác động của chính sách thực dân của Anh trong giai đoạn cuối thế kỉ XIX-nửa đầu thế kỉ XX. Đặt dưới góc nhìn về vai trò chủ thể của ngoại kiều trong nền kinh tế Malaya, bài viết tập trung vào hai lĩnh vực được coi là “xương sống” hay “trụ cột” của nền kinh tế thuộc địa: Công nghiệp thiếc và cao su-mà chính là ở đó-các cộng đồng nhập cư (người Hoa, người châu Âu nói chung và người Anh nói riêng) đã giữ vai trò chi phối hầu như tuyệt đối. Trong khi đó, chính quyền Anh lại chủ trương không can thiệp vào nền tảng kinh tế truyền thống của người Malay bản địa nhằm một mặt hạn chế tối đa sự biến đổi kinh tế-xã hội nơi làng xã, mặt khác duy trì người Malay trở thành “giai cấp nông dân cố định”. Bài viết do đó sẽ cung cấp thêm cơ sở khoa học dựa trên cách tiếp cận xã hội học kinh tế và xã hội học lịch sử để nhận diện các nguyên nhân gây mâu thuẫn tộc người Malay-Hoa ở đất nước Malaya/Malaysia.

Từ khóa: Malaya thuộc Anh; kinh tế thuộc địa; thiếc; cao su; người Hoa; người Malay.

Tài liệu trích dẫn

Allen, G.C.,  A.G Donnithorne. 1957. Western enterprise in Indonesia and Malaya: A study in economic development. New York: The MacMillan Company.

Allen, J.V., Stockwell A.J. And Wright L.R. 1981. A Collection of Treaties and other Documents affecting the states of Malaysia, 1761-1963, Volume II. London: Oceana Publications.

Andaya, Barbara W., Leonard Y. Andaya. 2001.  A History of Malaysia. Second edition. Honolunu: University of Hawai’i Press.

Beaud, Michel. 2002. Lịch sử chủ nghĩa tư bản từ 1500 đến 2000. Hà Nội: Nhà xuất bản Thế giới.

Bee, Ooi Jin. 1963. People and Economy in Malaya. London: Longmans Press.

Courtenay, P.P. 1972. A geography of trade and development in Malaya. London: G. Bell & Son, Ltd.

Emerson, Rupert. 1964. Malaysia, a study in direct and indirect rule. New York: The MacMillan Company

Firth, Raymond. 1946. Malay Fisherman: their peasant economy, London: Kegan Paul, Trench, Trubner and Co., Ltd.

Ghee, Lim Teck. 1977. Peasants and their agricultural economy in colonial Malaya, 1874-1941. Kuala Lumpur: Oxford University Press.

Gullick, John M. 1987. Malay society in the late nineenth century-The beginnings of change. Singapore: Published by Oxford University Press Pte. Ltd. 

Hall, D.G.E. 1997. Lịch sử Đông Nam Á. Hà Nội: Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia.

Keong, Voon Phin (edit). 2007. Malaysian Chinese and Nation-building before Merdeka and fifty years after. Volume 1: Historical background and economic perpectives. Centre for Malaysian Chinese Studies.

Kim, Khoo Kay. 1972. The Western Malay States, 1850-1873: The effects of commercial development on Malay politics, Kuala Lumpur.

Lowinger, Victor A.1937. “Malaya’s Great Tin Mining Industry”, The Straits Times, 15 July 1937,7. Microfilm reel NL1525. Lee Kong Chian Reference Library.

Lý Tường Vân. 2011. Chính sách giáo dục của Anh đối với cộng đồng người Malay bản địa (từ nửa cuối thế kỉ XIX đến đầu thế kỉ XX). Tạp chí Nghiên cứu Đông Nam Á, số 5 (134).

Lý Tường Vân. 2014. Con đường đấu tranh giành độc lập dân tộc của Malaya từ cuối thế kỉ XIX đến năm 1957. Luận án Tiến sĩ chuyên ngành Lịch sử Thế giới.

Mills, L.A. 1942. British rule in Eastern Asia: A study of contemporary government and economic development in British Malaya and Hongkong. London: Oxford University Press.

Nguyễn Văn Kim, Trần Khánh. 2011. “Bối cảnh Đông Nam Á trước sự xâm nhập và thôn tính thuộc địa của phương Tây”, Tạp chí Nghiên cứu Đông Nam Á 10: 3-9.

Purcell, Victor. 1965. Malaysia. London: Thames and Hudson.

Sadka, Emily. 1968. The Protected Malay states 1874-1895. Kuala Lumpur: University of Malaya Press.

Silcock, T.H. and Ungku Aziz. 1960. “Nationalism in Malaya” in Asian Nationalism and the West, edited by William Holland. New York: MacMillan Company.

Swettenham, F.A. 1955. Chapter VII. “The Malay: His customs, prejudices, arts, language, and literature” in British Malaya: An account of the origin and progress of British influence in Malaya. London: George Allen and Unwin Ltd.

Trần Khánh. 2012. Lịch sử Đông Nam Á. Tập IV: Đông Nam Á trong thời kì thuộc địa và phong trào đấu tranh giành độc lập dân tộc từ thế kỉ XVI đến năm 1945. Hà Nội: Nhà xuất bản Khoa học Xã hội.

Wong, L.K. 1965. The Malayan tin mining to 1914, Tucson: University of Arizona Press.

Yah, Lim Chong. 1967. Economic development of modern Malaya, London: Oxford University Press.

http://journal.ussh.vnu.edu.vn/index.php/vjossh/article/view/80